شاید برای شما هم مانند هنرجویان کلاس آموزش پیانو جالب باشد که بدانید اکر پیانو را بر اساس موسیقی سنتی ایران میساختند طول آن یک برابر و نیم اندازه فعلی میشد.
زیرا برای ساخت همچین پیانویی باید به هر گام آن پنج کلید اضافه میشد.
علت این است که پیانو بر اسا دوازده صوت در هر گام است درحالی که موسیقی سنتی هفده صوت دارد.
تمایز دیگر بین صوت های پیانو معمولی و اصوات سنتی ما، فاصله صوت ها از یکدیگراست.
توضیح آنکه تنش (فرکانس) یک کلید پیانو نسبت به تنش کلید قبل از آن ٠۵٩۴ /١ یا تقریبا شش در صد بیشتر است.
باین ترتیب اگر از یک کلید پیانو، مثلا سل، شروع کرده و پس از طی دوازده فاصله بطرف بالا حرکت کنیم به کلید هنگام یا سل دیگری خواهیم رسید که تنش آن دوبرابر کلید سل اولی خواهد بود.
گام دوازده صوتی غربی که بگام کروماتیک معروف است گامیست معتدل که درآن هر کلید پیانو، معرف یک صوت (یا یک نت ) میباشد.
این گام شامل تمام ِ اصواتیست که در موسیقی غربی وجود دارد
و کلیه موسیقی کلاسیک غرب و تمام آلات موسیقی اروپایی بر مبنای همین گام طرح شده اند.
گام کروماتیک در حقیقت تلفیقی است از گام های نامعتدل ِ قبل از زمان باخ که دراروپای آنزمان معمول بوده.
بعضی براین باورند که گام معتدل گامیست غیرطبیعی بدلیل اینکه اکثر خوانندگان سولو و یا تکنوازان ساز های بدون پرده خود بخود از اعتدال خارج میشوند.
آموزشگاه موسیقی
از مطالب بالا میتوان به چند نکته مهم پی برد:
١- کوکِ اروپایی ِ پیانو، که بر مبنای گام معتدل کروماتیک است، جوابگوی ِ هردو گام ِ بزرگ و کوچک میباشد.
بقول شادروان عارف قزوینی اگر صد تا پیانو از کشتی پیاده کنند هر صدتا کوک ِ ماهور دارند،
هرچند برداشت آن مرحوم کاملا صحیح نیست چونکه گام بزرگ قابلیت اجرای ِ همهِ گوشه های ماهور را ندارد.
٢- گام دیاتونیک اروپایی همنوازی بین چند ساز مختلف را آسان کرده است
زیرا میتوان برای هر ساز یکی از دوازده گام، کوچک یا بزرگ، را که بآن ساز بخورد انتخاب کرد.
این نوع همنوازی اجازه میدهد ساز هارا بچند گروه تقسیم کرده و برای هریک گروه، نت های ِ جدا گانه ای نوشت
بطوریکه در جمع، چند صدایی تولید شده و عمق ِ محسوسی باجرای یک قطعه موسیقی بدهد.
٣- علاوه بر هشت نت اصلی که در بالا بآنها اشاره شد، چهار نوت فرعی دیگر نیزممکن است گاهگاهی موردِ استفاده قرار بگیرند.
