اصطلاحات و لغات مربوط به گیتارهای آکوستیک آنقدر زیاد است که می تواند موجب سردرگمی افراد تازه وارد شود. در این مقاله در آموزشگاه موسیقی برخی از کلیدی ترین این اصطلاحات که معمولا در قسمت مشخصات گیتارهای آکوستیک نوشته می شود را به شما معرفی می کنیم.
اصطلاحات متداول در کلاس آموزش گیتار
-
دوازده فرت و چهارده فرت
این دو عبارت نشان دهنده ی نقطه ای است که پاشنه ی گیتار به بادی متصل می شود. این پوزیشن روی میزان مستحکم بودن نِک، پوزیشن بریج روی صفحه ی صدا و در نتیجه روی تُن صدای گیتار تاثیر گذار است. در بیشتر گیتارهای آکوستیک مدرن پاشنه در فرت ۱۴ به بادی متصل می شود و گیتارهای آکوستیک دوازده فرت کمتر هستند.
-
Back and sides (پشت و کناره ها)
مفهوم این عبارت کاملا واضح است، اما باید به این نکته اشاره کنیم که ساختار تاپ (صفحه ی رویی)، پشت و کناره ها به دو دسته ی کلی تقسیم می شود: سالید و لمینت. سالید یعنی ساخته شده از یک تکه ی چوب و لمینت یعنی ساخته شده از لایه های متعدد چوب که روی هم قرار گرفته است. به طور کلی باور بر این است که ساختار سالید (یعنی استفاده از یک تکه چوب) نسبت به لمینت ارتعاش موثرتری دارد. اما استفاده از ساختار سالید موجب بالا رفتن قیمت ساز می شود؛ همچنین باید بدانید که همیشه گیتارهایی که ساختار سالید دارند صدایشان نسبت به گیتارهایی که پشت و کناره های لمینت دارند بهتر نیست.
-
Bout (باوت)
بادی گیتار آکوستیک از سه بخش تشکیل شده است:
باوت بالایی که با نام تربل باوت (treble bout) هم شناخته می شود، باوت پایینی (یا بیس) و باوت کمر گیتار (waist bout) که باوت تربل و بیس را از هم جدا می کند.
-
Bracing (بریسینگ)
ساختار چوبی تقویت کننده ی داخلی روی تاپ و پشت گیتار. بریسینگ دو وظیفه ی اصلی دارد:
گیتار را به هم می چسباند و از فروپاشی آن بر اثر فشاری که سیم ها وارد می کنند جلوگیری می کند. وظیفه ی بریسینگ تاپ هم این است که روی صدای گیتار نقش تعیین کننده ای دارد. مثال رایج بریسینگ، الگوی ‘X’ است که در دهه ی ۱۹۲۰ توسط کمپانی مارتین اختراع شد. این نوع بریسینگ پشت حفره ی صدا قرار می گیرد، همراه با ‘tone bar’ های اضافه ی پشت بریج. اگرچه بریسینگ بیشتر از چوب اسپروس ساخته می شود، در بعضی گیتارها از چوب Adirondack استفاده می شود. همچنین خود بریسینگ هم انواع مختلفی دارد و می تواند روی وزن، ولوم و پاسخگویی ساز تاثیرگذار باشد.
-
Cutaway (کات اوی)
نوعی برش روی بدنه و نزدیک نِک گیتار که باعث می شود نوازنده به فرت های بالاتر دسترسی پیدا کند. کات اوی نزد لید گیتاریست هایی که از گیتار الکتریک به سراغ گیتار آکوستیک می آیند بسیار محبوب است. استایل های مختلفی از کات اوی وجود دارد، مانند Florentine (که بریدگی در آن تیز می شود)، Soft (شیب بریدگی کم می شود) و Venetian (بریدگی های گرد).
-
Piezo pickup (پیکاپ پیزو)
پیکاپ های پیزو که همچنین با نام پیزو الکتریک شناخته می شوند، متفاوت از پیکاپ های مغناطیسی هامباکر و سینگل کویلی هستند که در گیتارهای الکتریک وجود دارد. پیکاپ های مغناطیسی ارتعاشات سیم را حس می کنند، ولی پیکاپ پیزو ارتعاشات خود بدنه ی گیتار را حس می کنند. پیکاپ پیزو معمولا در حفره ای زیر سدل (خرک) بریج گیتار آکوستیک قرار می گیرد، جایی که ارتعاشات بدنه ی گیتار زیاد است. سپس این پیکاپ ارتعاشات را به یک سیگنال الکتریکی تبدیل می کند که به وسیله ی پری امپ پردازش می شود.
-
پری امپ
یک پری امپلی فایر سیگنالی که از پیکاپ گیتار یا میکروفن می آید را پردازش می کند و شدت آن را زیاد می کند. پری امپ ها می توانند به کنترل های متعددی برای شکل دادن به صدا مجهز شوند و یا این که هیچکدام از این کنترل ها را نداشته باشند، کنترل هایی مانند اکولایزرهای سه بانده، سوییچ های phase و کنترل های ناچ. پری امپ ها معمولا از نوع اکتیو هستند و انرژی مورد نیازشان را از یک باتری قابل تعویض دریافت می کنند.
این مقاله را نیز بخوانید : فرم و اندازه ناخن در نواختن گیتار
-
Purfling (پرفلینگ)
یک حاشیه ی تزئینی که دور تاپ گیتار و بعضی اوقات دور صفحه ی پشتی را فرا می گیرد. این حاشیه می تواند به بایندینگ ساده یا رنگی گیتار اضافه شود.
-
Rosette (روزت)
نواری تزئینی که دور حفره ی صدای گیتار را فرا می گیرد. آبالون (پوست حلزون دریایی) یکی از متریال های محبوبی است که برای روزت استفاده می شود.
-
Scale length (طول اسکیل)
Scale length در گیتار با اندازه گیری فاصله ی بین لبه ی جلویی نات تا مرکز دوازدهمین فرت و سپس دو برابر کردن مقدار اندازه گیری شده محاسبه می شود. طول اسکیل های مختلفی در گیتارها وجود دارد و انتخاب آن به سلیقه ی افراد بستگی دارد، اما طول اسکیل می تواند کیفیت تُنال و کاراکتر اجرایی ساز را تحت تاثیر قرار دهد. طول اسکیل بلندتر در حدود ۶۴۷ میلی متر (۲۵٫۵ اینچ) می تواند به بهتر شدن کیفیت صدای بم ساز کمک کند و طول اسکیل کوتاه می تواند کشش کمتری داشته باشد و در حین اجرا برای نوازنده راحت تر باشد.
-
Soundboard (صفحه ی صدا)
صفحه صدا همان تاپ گیتار است و در حقیقت مانند اسپیکر برای گیتار عمل می کند.
صفحه صدای گیتار ارتعاشات سیم ها را به هوا انتقال می دهد و در ترکیب با بریسینگ، نقش مهمی در کیفیت تُنال و انتشار صدای گیتار ایفا می کند.
صفحه صدا معمولا از چوب یک تکه ساخته می شود و چوب اسپروس یکی از چوب های محبوب برای تاپ گیتار است.
-
Soundhole (حفره ی صدا)
همان حفره ی روی صفحه صداست که معمولا شکل دایره ای دارد. این حفره موجب می شود فشار هوا بالانس شود تا صفحه صدا بتواند آزادانه ارتعاش داشته باشد.
-
Truss rod (تراس راد)
یک میله ی فولادی که زیر فرت بُرد گیتار داخل نِک گیتار قرار گرفته است. تراس راد فشاری که سیم ها به نِک وارد می کنند را خنثی می کند و قابلیت تنظیم شدن نیز دارد که روی خمیدگی نِک تاثیر گذار است. تنظیم تراس راد معمولا پس از تغییر دما در فصول مختلف و دیگر شرایطی که می تواند موجب خمیدگی نِک گیتار شود کاربرد دارد.
بعضی از گیتارهای آکوستیک اولیه ی برند مارتین فاقد تراس راد بودند و گیتارهای سیم نایلونی هم معمولا تراس راد ندارند، چون سیم های نایلونی فشاری که سیم های فلزی گیتار آکوستیک وارد می کنند را ندارند.