نخستین ساز زهی جهان در سرای سعدالسلطنه قزوین رونمایی شده است؛ قرار است سرود پنج هزار ساله آفرینش توسط آن اجرا و نمونه اش به دبیرکل سازمان ملل متحد اهدا شود. این ساز مدل یک دوم چنگ ایرانی بوده که براساس اسناد تاریخی مربوط به هزاره چهارم پیش از میلاد است که سایر سازهای سیمی جهان از آن نشات گرفته اند که پیشرفته ترین آن پیانو است.
با توجه به این اسناد این ساز قدیمیترین ساز زهی جهان است که از شش هزار سال پیش در ایران مورد استفاده قرار گرفته، اما هنوز بهدرستی مشخص نیست که این ساز مربوط به کدامین طایفه است. براساس همین اسناد ثابت شده است که اولین موسیقی ارکستر دنیا در ایران تشکیل و برگزار شده است. این ساز با طرح گرافیک قو، با دارا بودن پیشرفته ترین مکانیزم ساختار جعبه های تشدید، قابلیت اجرای ۲۱ فاصله موسیقایی را داراست و توانایی اجرای تمام ملودی های جهان و باستانی را دارد. مدل بازسازی شده نیز از همان چوب گردویی است که در مدلهای باستانی آن نیز به کار میرفته است و تاکنون برخی از نتهای آن در لوح های میخی دیده شده است.
بهترین آموزشگاه موسیقی جردن
این ساز در یک تحقیقات هشت ساله توسط گروه پنج نفره در بررسی اولین سازهای ایران شناخته شده است و به عنوان اولین هدیه فرهنگی ایران به گفت وگوی تمدنها به سازمان ملل متحد داده خواهد شد. این ساز بخشی از هویت ایرانی است این گروه در حال بررسی تاریخ موسیقی ماقبل مکتوب جهان و مجموعه سازهای تاریخی است. این چنگ در سال ۲٠٠۹ میلادی در تخت جمشید در اولین المپیاد طراحی شهری به مدیر کلی مهندس رضاپور وزیری پرده برداری و پس از آن سرود آفرینش پنج هزار ساله ایرانی به وسیله این چنگ اجرا خواهد شد. تمام تحقیقات انجام شده در رابطه با این ساز در زمینه تاریخچه و سیر تحول این ساز در تمام فرهنگهای مختلف تا رسیدن آن به پیانو به شکل کتابی با حمایت سازمان ملل متحد منتشر خواهد شد.
*سیفا… شکری، محقق و کارشناس پژوهش موسیقی
