در آموزشگاه موسیقی میخوانیم که هرانساني از نظر طنين ذاتي صدا، داراي شخصيتي خاص مي باشد .
زير و بمي صداي فرد نيز جزوي از شخصيت است که ممکن است يک صدا را گيرا و جذاب و ديگري راغير جذاب جلوه دهد.
اما بايد دانست که تا حد قابل توجهي مي توان به مدد تمرين و ممارست طنين صدا راتغيير داده و بهبود بخشيد.
همانگونه که در منابع فيزيک صوت آمده است صداها از نظر شدت و حجم داراي مراتب مختلفي هستند.
گاهي برخي از افراد حتي هنگام صحبت کردن معمولي هم، به قدري صدايشان داراي شدت و قوت است که گوش اطرافيان خود را مي آزارد
و در مقابل عده اي هم هستند که هنگام تکلم صدايشان به سختي به فاصله يک تادو متري مي رسد.
يکي ازمسايل مهم در هر نوع فعاليت خوانندگي و از جمله هنر تلاوت قرآن بکارگيري ميزان مشخص و مطلوبي از اين شدت و حجم است.
به طوري که بر دامنۀ زيبائي صدا و آهنگ ها افزوده شود.
به چنين موضوعي کنترل شدت و حجم يا استفاده صحيح از ولوم صدا گفته مي شود.
فرض نمائيد راديوي منزل شما روشن است اما ولوم صداي راديو به اندازه اي نيست که شما کلمات را به خوبي تشخيص دهيد .
در اين حالت شما با زياد کردن ولوم راديو ميزان انرژي صوتي بيشتري را وارد فضاي اطراف راديو مي نمائيد.
به اين ترتيب صدا را با وضوح بيشتري مي شنويد .
عملي که در اين حالت اتفاق افتاده است افزايش ارتفاع يا فرکانس صداي قاري نيست بلکه افزايش شدت و توان صداي اوست که با واحدي به نام وات مشخص مي گردد و ارتباطي با بم و زير خواندن وي ندارد.
علت تأکيد روي اين مطلب اين است که بسياري به اشتباه حجم، شدت، بلندي و رسايي صدا را بازير و بمي يکسان مي انگارند .
در حالي که گاه دو صداي هم فرکانس ممکن است از شدت و حجم يا بلندي متفاوتي برخوردار باشند.
تمرين روي کنترل شدت و حجم در آموزشگاه خوانندگی
تمرینات عملی صداسازی معمولاً بادو رويکرد متفاوت انجام مي گردد:
اول: تمرينات کنترل شدت يا ولوم صدا
دوم: تمرينات بهبود طنين صوت(پردازش طنين)
در مثال ياد شده، شدت و حجم به وسيله فن آوري و توسط تنها يک پيچ ولوم که خارج از اراده قاري است افزايش يا کاهش مي يابد.
اما اين امکان وجود دارد که انسان با ميل و اراده خود اين ولوم را در صداي خود و به هنگام صحيت کردن يا خواندن ايجاد کند.
ابتداء بااستفاده از همان روش قبلي و با بهره مندي ازدياپازون واجراي صداي نت ها از پائين به بالا عمل کرده
و اين بار هنگام امتداد صوت در هر نت سعي نمائيد از بالاترين شدت، کم کم صدا را به اندازه اي ضعيف نمائيد که به مرز زمزمه و بي صدايي برسد
و در مرتبه دوم همان نت را به شکل عکس يعني از صداي ضعيف به صداي قوي اجراء نمائيد
و اين کار را روي تمامي درجات و نت هاي موجود در صدايتان ادامه دهيد.
دقت داشته باشید که برخي از صداها که ذاتاً شديدتر و قوي تر هستند نياز افزون تري به اين تمرينات دارند.
در حالي که ممکن است صداهاي لطيف تر به طور ذاتي از شدت و حجم مناسبي براي تلاوت برخوردار بوده و نياز کمتري به اين نوع تمرينات داشته باشند.
لازم است ابتدا تکنيک يافن کم و زياد کردن ارادي صدا را فرا بگيريد تا سپس در جاي خود بتوانيد از اين فن استفاده مناسب بنمائيد.
پس از گذراندن اين مرحله از تمرينات، بهتر است آن را به شکل عملي در تمرينات خود به کار گيريد .
براي اين کار شايسته است هر رديف لحني را ۳ تا ۴ بار با شدت هاي مختلف تکرار نموده صداي خود را ضبط کنيد تا به درک لازم از بهترين و مناسب ترين اندازه شدت در صداي خود دست يابيد.
دوم تمرين بهبود طنين در کلاس موسیقی
توجه داشته باشيد که هدف از اين تمرين تنها بهبود کيفيت صداي موجود است
و اگر کسي تصور کند که با اين گونه تمرينات مي تواند شخصيت و ذات صداي خود را عوض کند، کاملاً در اشتباه است .
اما اين تمرين به شخص کمک مي نمايد به شکل تصنعي، صداي خود را از مناسب ترين موضع در دستگاه تکلم، تشديد و خارج نمايد.
شايع ترين مورد استفاده اين تمرينات براي کساني است که عادت به توي بيني خواندن دارند.
همانگونه که ميدانيد وقتي هوا از حنجره عبور کرده و تارهاي صوتي را به ارتعاش در مي آورد در مسير عبور در فضاهاي مختلفي تحت تأثير قرار مي گيرد.
اين فضاها عبارتند از حلق و گلو ، دهان ، بيني و سينوس ها.
صدا پس از خروج از دستگاه تکلم با رنگ ها و کيفيت هاي متفاوتي به گوش ما مي رسد
و اگر نقش حلق بيشتر باشد صدا کمي خفه تر و به اصطلاح ته چاهي شنيده شده و به همان ميزان هم خش ها و فرکانس هاي زايد صدا کمتر مي گردد.
حتي زاويه باز و بسته بودن لب ها هم در نوع صدا و حالت آن تأثيري مستقيم دارد.
در اين تمرين ياد مي گيريد که چگونه با جابه جا کردن محل تشديد صدا، بهترين و مطلوب ترين کيفيت صداي خود را پيدا کنيد.
ابتدا براي فهم بيشتر موضوعي سعي کنيد، صداي شخصيت هاي مختلف تلويزيوني يا کارتوني را تقليد نمائيد.
در اين کار اتفاقي که مي افتد اين است که شما با تغيير محل تشديد صدا سعي مي کنيد به صداي فردي که از او تقليد مي کنيد نزديک شويد.
از اين موضوع استفاده کرده و تلاش کنيد ابتدا صداي خود را درون گلو يا حلق تشديد و کم کم محل تشديد را به سمت بالاتر انتقال داده، اين کار را بارها تکرار و تمرين نمائيد.
مسئله حائز اهميت در اين بخش اين است که گاه ممکن است در پرده هاي پائين صدا طنين يا رنگ صوتي مناسبي داشته باشد .
اما در طبقات بالاتر، از رنگ مناسبي برخوردار نباشد.
بديهي است چنين افرادي بايد تمرينات مربوطه را در طبقات پر فشار بيشتر انجام داده و با استفاده از روش ياد شده در پرده هائي که احساس مي نمايد صدا زيبائي و رنگ مناسبي ندارد تغييرات لازم را ايجاد نمايند.